Te veel cafeïne: dit zijn de symptomen waar je op moet letten!

Wat doet cafeïne?

Te veel cafeïne is erg nadelig, maar een gezonde dagelijkse dosis doet je wel beter presteren, zowel mentaal als fysiek. De belangrijkste effecten zijn: 

• Meer alertheid: je voelt je wakkerder. 
• Minder vermoeidheid: je voelt minder pijn en kan sportprestaties langer aanhouden.
• Betere prestaties: cafeïne stimuleert adrenaline, wat o.a. de bloeddruk verhoogt en meer bloed naar de spieren pompt. 
• Beter geheugen
• Grotere motivatie

Waar zit cafeïne allemaal in?

Cafeïne kennen we vooral van koffie. Maar in de natuur vind je deze stimulerende stof ook in andere planten zoals de theeplant, cacaobonen, guaranabessen en colanoten. 

De meest bekende producten met cafeïne zijn koffie, thee, chocolade(melk), energiedranken en cola.

Hoeveel cafeïne per dag?

Het voedingscentrum oordeelt dat een gemiddelde volwassene geen negatieve effecten zal ondervinden bij een inname van 400 milligram cafeïne per dag. Dit komt overeen met 6 kopjes koffie. 

De werkelijke gemiddelde inname in Nederland is zelfs 600 milligram cafeïne voor mannen en 500 milligram voor vrouwen. Voor zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven, geldt het advies om niet meer dan 200 milligram cafeïne per dag te nemen. Te veel cafeïne kan groeiproblemen of zelfs een miskraam veroorzaken. 

Wat is te veel cafeïne?

Het advies van het voedingscentrum is echter slechts een leidraad of houvast. De gevoeligheid voor cafeïne verschilt namelijk sterk van persoon tot persoon. Het is dus vooral aan jezelf om te bepalen of je last hebt van de symptomen van te veel cafeïne. 

Te veel cafeïne symptomen

Wie minder verstandig omgaat met cafeïne zal te lijden hebben onder de negatieve gevolgen van een te grote inname. De gezonde stimulatie gaat dan namelijk over in een totale lichamelijke overdrive en disbalans. De meest voorkomende symptomen zijn: 

• Rusteloosheid: je bent niet meer in staat om even rustig stil te zitten en te ontspannen. Je staat altijd aan en gaat gejaagd door het leven. 
• Angstgevoelens: Je voelt een soort vreemde spanning in je lichaam die je moeilijk kan thuisbrengen. Dit kan zich onder andere uiten in hartkloppingen, zweten, koude rillingen, duizeligheid, beven, benauwdheid en een vervelend gevoel in de borst. 
• Slaapproblemen: Cafeïne houdt je overdag wakker waardoor je beter presteert. Maar te veel cafeïne houdt je ook ‘s nachts wakker, waardoor je minder goed slaapt en in een vicieuze cirkel terecht komt. 
• Prikkelbaarheid: Te veel cafeïne zet alertheid om in overgevoeligheid. Plots kan je niets meer verdragen. 
• Hoofdpijn: Dit heeft te maken met de bloeddruk en het vernauwen van bloedvaten. 
• Hartkloppingen: Een korte boost voor betere sportprestaties is prima. Maar te veel cafeïne kan ook permanente hartkloppingen veroorzaken.
• Ontwenningsverschijnselen: Cafeïne heeft een gewenningseffect en is in zekere zin “verslavend”. Je hebt steeds meer nodig om je hersenen tevreden te houden. Zodra je stopt kunnen er ontwenningsverschijnselen optreden zoals hoofdpijn, vermoeidheid en trillende handen.

Uitdroging door cafeïne?

Nee, uitdroging is géén symptoom van te veel cafeïne. Cafeïne stimuleert de nieren waardoor je in het begin sneller moet plassen. Maar in totaliteit verlies je niet meer vocht uit je lichaam dan bij andere dranken. Je kan dus prima koffie drinken om te hydrateren.

Tips om te minderen met cafeïne

Wat moet je doen als je last hebt van te veel cafeïne? Tijdelijk minderen met koffie is niet altijd fijn omdat je het erg lekker vindt, het een gewoonte is en omdat je het nodig denkt te hebben. Ontdek hoe je alsnog kan minderen zonder al te veel problemen. 

Cafeïnevrije koffie

Indien je symptomen niet heel ernstig zijn kan je gewoon besluiten om te minderen en eventueel je normale koffie te vervangen door cafeïnevrije koffie. Opgelet, ook cafeïnevrije koffie bevat nog 2 tot 4 milligram cafeïne. Er zijn ook koffievervangers op de markt, zoals Bambu, die helemaal geen cafeïne bevatten. 

Als alternatief voor normale thee kan je kruidenthee nemen en ook voor cola bestaat er een cafeïnevrije versie. 

Echte rust

Maar wat als je niet kan minderen omdat je meent dat je de cafeïne echt nodig hebt om de dag door te komen? Cafeïne zou een duwtje in de rug moeten zijn, een extraatje. Maar zodra je het echt “nodig” hebt, is er wel een probleem. 

Wie cafeïne nodig heeft zit vaak in zijn of haar reserves te tasten. Je pusht jezelf alsmaar harder tot je op een gegeven moment misschien wel helemaal instort met een burn-out of depressie. 

Neem een keertje per week cafeïne voor een deadline of work-out, dat is geen probleem. Maar vergeet niet om vervolgens ook echte rust te nemen. Ga vroeg naar bed, maak een wandeling, neem een bad, lees een boek, doe niets. 

Alternatieve energieboosters

Cafeïne geeft je een mentale en fysieke energieboost. Maar een teveel heeft dus ook nadelige effecten. Gelukkig zijn er veel alternatieven om je energieniveau op te krikken. Denk maar aan: 

• Een koude douche: zowel in de ochtend als overdag.
• Frisse lucht: zet je raam open of ga even naar buiten. 
• Beweging: laat je bloed even stromen als je te veel zit.
• Zonlicht: stel je ogen (vooral in de vroege ochtend) bloot aan zonlicht. Dit herstelt je bioritme en activeert je hele systeem.
• Hydratatie: Vaak is het niet de cafeïne, maar juist de hydratatie die je weer doet opleven. Drink eens meer water met citroen, kokoswater of kruidenthee.