Wat is het verschil tussen verzadigde en onverzadigde vetten?
GezondheidVroeger werden vetten als de boosdoener gezien van allerlei welvaartsziekten. Maar ondertussen is men er al lang achter dat vetten juist een heel belangrijke rol spelen in het lichaam. Toch zijn niet alle vetten gelijk. De twee belangrijkste categorieën die elk hun eigen functie hebben binnen het lichaam zijn de verzadigde en onverzadigde vetten. Ontdek wat het verschil is tussen beide en hoeveel je er van mag opnemen per dag.
Verschil verzadigd en onverzadigd vet
Het verschil tussen verzadigde en onverzadigde vetten op biochemisch niveau zit hem in de vetzuren. Een vet bestaat namelijk uit een glycerol-groep en een vetzuur. Verzadigde en onverzadigde vetten hebben elk een specifiek vetzuur.
- Bij verzadigde vetten hebben alle koolstofatomen een enkele binding. Alle vier vrije elektronen zijn gebonden aan een eigen atoom, daarom de naam verzadigd.
- Bij onverzadigde vetzuren is er tussen sommige koolstofatomen een dubbele binding. Deze is dus niet helemaal verzadigd en krijgt daardoor ook een andere structuur.
Dit biochemische verschil geeft elk vetzuur unieke functies binnen het lichaam.
Wat zijn verzadigde vetten?
Door de specifieke samenstelling hebben verzadigde vetten meestal een vaste structuur op kamertemperatuur. Denk maar aan boter of kokosolie. Verzadigde vetten zijn vooral afkomstig van dierlijke bronnen. Zo bevat vlees en zuivel veel verzadigd vet.
Verzadigde vetzuren hebben nog steeds een slechte reputatie, maar dit is onterecht. Er is geen oorzakelijk verband tussen verzadigde vetten en hart- en vaatziekten.
Verzadigde vetten zijn onder andere goed voor:
- Leveren van energie
- Transporteren van in vet oplosbare vitamines
- Je vrije testosteron
- De kwaliteit van je celmembranen
- De omhulsels van je zenuwbanen
- Je immuunsysteem
Wat zijn onverzadigde vetten?
Onverzadigde vetten of vetzuren hebben een andere biochemische structuur waardoor ze vloeibaar zijn bij kamertemperatuur. Denk maar aan olijfolie, zonnebloemolie en arachideolie.
Onverzadigde vetten zijn in vele gevallen afkomstig uit plantaardige bronnen, zoals de net vermelde voorbeelden hierboven en bijvoorbeeld ook noten.
Onverzadigde vetten worden nog verder onderverdeeld in omega 3-vetzuren, omega 6-vetzuren en omega 9-vetzuren.
Waarom er zo’n nadruk wordt gelegd op de inname van onverzadigde vetzuren en vooral de omega 3-vetzuren is omdat de meervoudig onverzadigde vetzuren linolzuur (omega 6) en alfa-linoleenzuur (omega 3) niet zelf door het lichaam aangemaakt kunnen worden. Het zijn essentiële vetzuren die je via de voeding moet opnemen.
Onverzadigde vetten zijn belangrijk voor:
- Bron van energie
- Belangrijke bouwsteen voor de hersenen
- Het functioneren van de hersenen
- Je gezichtsvermogen
- Een normale bloeddruk
- Verlagen LDL-cholesterol
- Verminderen laaggradige ontstekingen
Hoeveel gram verzadigd vet per dag?
Hoewel zowel verzadigde als onverzadigde vetten belangrijk zijn, is er voor verzadigde vetten een maximumgrens van 10% van je energie-inname. Niet omdat deze vetten slecht zijn, maar om een goede balans te houden.
Wat echter belangrijker is, is om te focussen op een voldoende inname van de meervoudig onverzadigde vetzuren. Hiervoor wordt een inname tussen de 3 en de 12% aangeraden.
Transvetten ten slotte, zijn ook onverzadigde vetten, die gemaakt worden uit verzadigde vetten. Het is een ingewikkeld proces. Het enige wat je er van moet onthouden is dat je deze zo veel mogelijk moet vermijden.
Wil jij je gezondheid optimaliseren en er zeker van zijn dat je dagelijks de juiste hoeveelheid vetten binnenkrijgt? Meld je dan snel aan voor een FitChef Premium abonnement. Hierbij krijg je wekelijks eetschema’s op maat, helemaal aangepast aan jouw persoonlijke behoeftes.
👉 Meld je hier aan voor gezonde eetschema’s op maat
Onverzadigde vetten lijst
Veel vette voedingswaren bevatten een mix van verzadigde en onverzadigde vetten. Maar in sommige voedingsmiddelen vind je naar verhouding wel duidelijk meer onverzadigde vetten. Enkele goede bronnen zijn:
- Olijfolie
- Lijnzaadolie
- Walnootolie
- Koolzaadolie
- Palmolie
- Arachideolie
- Maïsolie
- Zonnebloemolie
- Palmolie
- Makreel
- Haring
- Paling
- Sprot
- Zalm
- Forel
- Amandelen
- Cashewnoten
- Hazelnoten
- Macadamianoten
- Paranoten
- Pecannoten
- Pinda's
- Pistachenoten
- Walnoten
- Avocado