Is chocola gezond?

Is cacao gezond?

Als we de vraag "is chocola gezond?" willen beantwoorden, moeten we niet bij de chocola beginnen. Het draait namelijk vooral om één specifiek ingrediënt van chocola: cacao.

Cacao wordt gemaakt van cacaobonen. Die worden nadat ze geplukt zijn gefermenteerd, gebrand en gemalen. Het resterende product noemen we cacaomassa. Dat wordt vervolgens eerst nog uitgeperst om cacaoboter te produceren. Het droge goedje dat achterblijft wordt vermalen, en dat is de cacaopoeder die we uit de supermarkt kennen.

Wie wil weten of cacao gezond is, heeft het meestal over cacaopoeder. Dus hoe zit het daarmee? Om die vraag te beantwoorden, moeten we even naar de zogeheten flavonoïden kijken.

Flavonoïden in cacao

In cacao zitten zogenaamde flavonoïden. Dat is een specifiek soort antioxidanten. Van dit soort stofjes is bekend dat ze allerlei gezonde effecten op je lichaam hebben. Zo verminderen ze ontstekingen en verlagen ze de kans op hart- en vaatziekten. Vooral de flavonoïden zorgen er dus voor dat chocola gezond is. 

Flavonoïden doen vooral dat laatste. Allerlei onderzoeken tonen aan dat je gezondere bloedvaten kunt krijgen door dagelijks zo’n 200 milligram flavonoïden uit chocolade te eten. Als je cacao met veel flavonoïden gebruikt is dat ongeveer 2,5 gram cacaopoeder of 10 gram extra bittere chocola.

Dus is cacao gezond? Ja, in theorie wel. Er moet echter wel bij gezegd worden dat niet alle cacao even veel flavonoïden bevat. Bovendien wordt cacao zoals genoemd sterk verhit tijdens de bereiding, waardoor er redelijk wat flavonoïden verloren gaan. We zullen later nog even naar dat probleem kijken!

Wat zit er in chocola?

Maar ook verhitte cacao bevat nog wel wat flavonoïden. We kunnen dus stellen dat cacaopoeder in elk geval tot op zekere hoogte gezond is.

Cacaopoeder is echter niet het enige ingrediënt van chocola! En om te weten of chocolade gezond is, zullen we ook die andere ingrediënten in overweging moeten nemen, namelijk:

• Suiker
• Cacaoboter
• Melk (bij melkchocola)

Verder bevat chocola soms natuurlijk nog andere smaakmakers, zoals noten of gedroogd fruit. Voor deze blog kijken we echter alleen naar de chocola zelf.

Is chocola gezond?

Dus, is chocola gezond? Dat hangt er natuurlijk vanaf hoe gezond de afzonderlijke ingrediënten zijn. We bespreken hier de drie die je in alle pure en melkchocola vindt: cacaopoeder, cacaoboter en suiker.

Suiker

Van suiker is het algemeen bekend dat het niet erg gezond is. Een klein beetje kan geen kwaad, maar veel mensen eten er veel te veel van. Dat zorgt voor extreme schommelingen in je bloedsuikerspiegel.

Op korte termijn kunnen die ervoor zorgen dat je blijft eten. Veel mensen komen daar erg makkelijk door aan. Op langere termijn leiden die schommelingen ertoe dat je minder gevoelig wordt voor insuline. Dat kan uiteindelijk tot diabetes leiden, met alle gevolgen van dien.

Kortom: minder suiker eten is voor het overgrote deel van Nederland een belangrijke stap om gezonder te gaan eten. Chocola helpt daar met zijn hoge suikergehalte niet erg bij.

Cacaoboter

Dan die cacaoboter. In tegenstelling tot cacao bevat die relatief weinig flavonoïden. Wel is cacaoboter erg rijk aan een andere stof, namelijk verzadigd vet.

Dat heeft twee gevolgen. Ten eerste is cacaoboter erg calorierijk: bijna 900 kcal per 100 gram. Dat komt doordat vet in het algemeen erg veel calorieën levert. Het is dan ook vooral de cacaoboter die ervoor zorgt dat chocola vrij calorierijk kan zijn.

Daarnaast betekent het dat chocola vol verzadigd vet zit. Dat is in te grote hoeveelheden slecht voor je: het vergroot de kans op hart- en vaatziekten. Opnieuw geldt dat de meeste mensen in Nederland veel te veel verzadigd vet binnenkrijgen.

Cacaopoeder

En dan is er dus nog die cacao! In tegenstelling tot de andere twee ingrediënten levert cacao geen grote nadelen. Er zit nog wel wat verzadigd vet in cacaopoeder, maar een stuk minder dan in cacaoboter. En daarnaast is cacaopoeder dus het bestanddeel dat die gezonde flavonoïden levert.

Welke chocola is gezond?

De vraag "is chocola gezond?" is daarmee nog niet zo makkelijk te beantwoorden. Twee hoofdingrediënten kun je beter niet te veel eten, maar één heeft wel voordelen. Wat doe je dan?

Het is in zo’n geval belangrijk om naar de verhoudingen van de ingrediënten te kijken. Neem bijvoorbeeld witte chocola. Daar zit zelfs helemaal geen cacaopoeder in, alleen cacaoboter en suiker. Witte chocola is dus zeker niet gezond!

Een betere score krijgen we bij pure chocola. Pure chocola bevat namelijk relatief de meeste cacaopoeder van alle soorten en de minste suiker. Er geldt daarbij: hoe puurder en bitterder, hoe beter. Bitter wil namelijk zeggen dat er niet veel suiker in zit.

Maar zelfs als je voor 70%- of 85% puur kiest, krijg je er nog wel suiker en verzadigd vet mee binnen. Het is daarom belangrijk om ook een beetje naar de rest van je dieet te kijken. Eet je verder heel weinig suiker? Krijg je niet te veel dierlijke vetten binnen? Dan kan een stukje chocolade per dag weinig kwaad!

Maar als je sowieso al te veel suiker en verzadigd vet binnenkrijgt? Dan is extra chocola misschien niet de beste keus, zelfs als het die gezondere pure versie is.

Welke pure chocolade is gezond?

Past pure chocola wel in jouw voedingspatroon en vraag je je af welke de pure chocola gezond is? Zoals we hierboven al noemden, gaat een deel van de gezonde flavonoïden in cacao verloren als je de cacaobonen verhit. De gezondste versie is dus diegene die zo min mogelijk verhit is.

Dat geldt voor zogenaamde rauwe chocola. Daarvan zijn de ingrediënten nooit boven de 46 graden verhit geweest. Zo blijven er zo veel mogelijk flavonoïden behouden!

Daarnaast zijn ook cacaonibs een optie voor wie gezonder cacao wil eten. Dat zijn cacaobonen die in stukjes gebroken en gedroogd zijn. Er is dus geen suiker aan toegevoegd! Cacaonibs zijn niet zoet, maar ze hebben wel duidelijk een chocoladesmaak. Daarmee kun je dus ideaal baksels op smaak brengen.

Heb je dit soort exotische chocoladesoorten niet in huis? Dan lijkt ook 'gewone' bittere chocola wel degelijk voordelen te hebben, zelfs als hij verhit is geweest. Er geldt dan: hoe puurder hoe beter, maar kies voor minimaal 75% cacaobestanddelen. Dat is in het begin misschien even wennen, maar veel mensen gaan na een tijdje juist van die bittere smaak houden!