Etiketten leren lezen is makkelijker dan je denkt

De lay-out 

De lay-out van de verpakking ziet er meestal prachtig uit. Fabrikanten kunnen dan ook vrijwel alle foto’s en kleuren gebruiken die ze maar willen om hun product er lekker te laten uitzien. De lay-out heb je echter niet nodig om etiketten te leren lezen. Het is hetgeen waar je het minste aandacht aan wil besteden. Dus scroll maar snel verder. 

De ingrediëntenlijst

De ingrediëntenlijst moet verplicht vermeld worden en alle gebruikte ingrediënten moeten er instaan. Hierbij zijn er nog enkele extra regels: 

De volgorde van de ingrediënten

Het ingrediënt dat als eerste vernoemd wordt, is procentueel het meest aanwezig. Indien je speltbrood koopt en het eerste ingrediënt is tarwe en spelt zelf komt pas op de tweede plaats, dan heb je dus eigenlijk een tarwebrood in handen, met een beetje spelt. 

De benaming van ingrediënten

Alle ingrediënten moeten wettelijk correct vermeld worden. Maar voor bijvoorbeeld suiker zijn er wel tientallen verschillende benamingen.

Een goede tip voor suiker is om te kijken naar: 

• Alle woorden die eindigen op ‘ose‘ (glucose, fructose, dextrose etc.)
• Alles wat eindigt op ‘stroop‘, ‘siroop‘, ‘honing‘ of ‘nectar‘
• En uiteraard alle termen waarin ‘suiker‘ expliciet wordt benoemd

Omdat het ingrediënt suiker kan worden opgesplitst in verschillende soorten suiker, kan het ook zijn dat het niet boven aan de ingrediëntenlijst staat, omdat de aparte soorten suiker elk in een kleinere hoeveelheid voorkomen. Zo lijkt het of er minder suiker inzit, terwijl dat helemaal niet zo is. Handig fabriekstrucje, toch? 

E-nummers

E-nummers kunnen dienen voor de kleur, houdbaarheidsdatum en smaak. Veel E-nummers zijn chemisch, maar er zijn er ook die een natuurlijke oorsprong hebben, zoals bijvoorbeeld vitamine C (= E300 = ascorbinezuur). Ze zijn dus niet per definitie slecht, maar je kan ze beter wel even online controleren. 

Allergenen 

Allergenen zijn stoffen uit voeding die bij sommige mensen een allergische reactie kunnen veroorzaken. Denk maar aan bijv. melk, ei, gluten, pinda’s en noten. De allergenen staan altijd tussen de ingrediënten in een ander lettertype of vetgedrukt, zodat ze extra goed opvallen.

De voedingswaardetabel op een etiket

In de voedingswaardetabel kan je zien hoeveel calorieën en macronutriënten (koolhydraten, eiwitten en vetten) er in het product zitten. Dit is verplicht. Je kan er ook micronutriënten (vitamines en mineralen) in terugvinden, maar deze hoeven niet allemaal vermeld te worden.

De voedingswaardetabel geeft je cijfermatige informatie, maar je moet deze wel juist interpreteren. Havermout bevat bijvoorbeeld enorm veel koolhydraten, maar deze zijn wel van natuurlijke oorsprong. Andere voedingsmiddelen bevatten misschien veel minder koolhydraten, maar ze zijn bijvoorbeeld afkomstig van synthetische fructose-glucosestroop. 

Gezondheidslabels op etiketten

Tot slot leggen we nog enkele “gezondheidslabels” uit: 

Light

Light betekent dat er in dat product minstens 30% minder suikers, vetten of calorieën in zitten dan in een vergelijkbaar product. Maar vetten kunnen wel vervangen zijn door suikers, of de suikers door vetten. Het is dus een vrij nietszeggend label voor je gezondheid. 

Volkoren

Bij volkorenbrood mag de term volkoren enkel gebruikt worden als het brood 100% volkoren is. Maar bij koekjes en gebak mag de term ook gebruikt worden als er slechts een paar procent volkoren granen inzitten. In dat geval raadpleeg je dus beter de ingrediëntenlijst. 

Bron van of rijk aan? 

Laten we vezels als voorbeeld nemen. Om te mogen claimen dat een bepaald product een 'bron van vezels' is, moeten er minstens 3 g vezels per 100 g inzitten. Voor de term rijk aan vezels is dit 6 gram per 100 gram. 
Maar let op. Een koek die rijk is aan vezels kan daarnaast ook nog een flinke dosis suiker of andere troep bevatten. Het is dus allesbehalve een garantie op een gezond voedingsmiddel. 

Het beste etiket! 

Het beste etiket voor een voedingsmiddel is… geen etiket! Onbewerkte natuurlijke producten zoals een appel, een peer of een broccoli bevatten slechts 1 ingrediënt (het product zelf) en zijn puur natuur. Hoe onbewerkter je voedingsmiddel, hoe gezonder. Probeer dus zo weinig mogelijk voorverpakte en bewerkte voedingsmiddelen te kopen en kook zo veel mogelijk vers. 

Kan je wel wat inspiratie gebruiken om elke dag lekker en gezond te koken? Gebruik dan de wekelijkse eetschema’s van FitChef, waarbij je eetmenu’s op maat krijgt. Hierbij zijn de calorieën en macronutriënten altijd afgestemd op jouw persoonlijke behoefte en eet je elke dag gevarieerd en gezond! Eet smakelijk! 

👉 Meld je hier aan voor gezonde weekmenu’s op maat