Koemelk allergie: wat wel en niet te eten?

Verschil tussen koemelk en lactose

In koemelk zitten verschillende bestanddelen, waaronder lactose. Maar het is dus niet hetzelfde. 

• Lactose is de naam voor de melksuiker. Het is dus slechts 1 van de vele bestanddelen van melk. 
• Whey & caseïne zijn de twee verschillende soorten eiwitten die in melk zitten. 

Uiteraard zit er ook nog water in, vet en een aantal vitamines en mineralen zoals calcium. Maar dat is in dit geval niet van belang. 

Verschil tussen koemelk allergie en koemelk intolerantie

Een koemelkallergie moet je niet verwarren met een lactose-intolerantie. 

Als je intolerant bent voor koemelk, dan heeft dit te maken met de aanwezige suiker (lactose) die je niet goed kan verteren. Daarom spreken we meestal van een lactose-intolerantie. Dat wordt veroorzaakt door een tekort aan het verteringsenzym lactase. Een intolerantie geeft ook vervelende klachten zoals buikpijn en een opgeblazen gevoel, maar het immuunsysteem is hier niet rechtstreeks bij betrokken. 

Bij een allergische reactie, zoals in dit geval een koemelk allergie, is het juist wel het immuunsysteem dat de eiwitten (en niet de suiker) in melk als vijandig ziet waardoor je een immuunreactie krijgt die mild of heel heftig kan zijn. 

Melk allergie volwassenen en baby’s

Een koemelk allergie komt zowel voor bij volwassenen als baby’s. Maar omdat bij baby’s de darmwand nog niet volledig ontwikkeld is, is de kans groter dat er meer (grotere stukken) eiwitten in de bloedbaan terecht komen waarop het immuunsysteem reageert. 

Als de darmen zich op latere leeftijd verder ontwikkelen verdwijnt het probleem soms. Daarom komt een koemelk allergie bij volwassenen iets minder voor dan bij baby’s en jonge kinderen.  

Melk allergie symptomen

De symptomen van een koemelkallergie treden meestal al op bij hele kleine hoeveelheden. Vaak reageert het immuunsysteem vrijwel meteen, maar soms kan het ook tot enkele dagen duren. Daarom is het soms lastig te achterhalen dat je een koemelkallergie hebt. 

De allergische klachten kunnen erg uiteenlopend zijn en hebben vaak te maken met de huid, de luchtwegen, het maag-darmstelsel en het hart- en vaatstelsel. 

• De huid: jeuk, uitslag, netelroos, galbulten, vochtophoping in lippen, mond en oogleden. 
• Luchtwegen: astmatische klachten, piepen, kortademigheid en benauwdheid, neusklachten en oogklachten. 
• Maagdarmstelsel: prikkelend gevoel in de mond, misselijkheid, buikpijn, braken en diarree of juist verstopping. 
• Hart- en vaatstelsel: bloeddrukdaling, duizeligheid, flauwvallen en in ernstige gevallen een anafylactische shock. 
• Overig: gedragsklachten, hoofdpijn, vermoeidheid en concentratieproblemen 

Symptomen bij baby's

Een koemelkallergie bij baby’s is vaak slecht te herkennen, omdat de symptomen lijken op symptomen van andere allergieën of zelfs niet-allergische aandoeningen. 

Veel voorkomende symptomen zijn onder andere ontroostbaar huilen, geïrriteerde ogen, loopneus, eczeem, rode vlekjes, overgeven, diarree, piepend ademhalen en hoesten.

Wat niet te eten bij een koemelk allergie

Bij een koemelkallergie zal je helaas alle koemelkproducten moeten vermijden. Dit in tegenstelling tot een lactose intolerantie. Want in harde kaas bijvoorbeeld zit geen lactose meer door het rijpingsproces, maar de eiwitten blijven wel. 

Wat moet je dus mijden: 

• Melk
• Yoghurt & kwark
• Pudding
• Kaas
• Smeerkaas
• Boter
• Melkkefir
• Ijs

Het immuunsysteem werkt niet altijd als een precieze sniper, maar soms eerder als een shotgun. Daarom kan het zijn dat je ook reageert op andere voedingsmiddelen met een gelijkaardige eiwitstructuur. Dit heet kruisreactiviteit. Veel voorkomende verwante allergenen waar je moet voor opletten zijn:

• Rundsvlees
• Geitenmelk
• Paardenmelk

Let ook op voor deze mogelijke bronnen: 

• Aroma’s kunnen melkeiwit bevatten als drager
• Sommige soorten margarine bevatten melkeiwit
• Broodverbetermiddel kan melkeiwit bevatten
• Lactose bevat altijd sporen melkeiwit
• Vlees- en visproducten kunnen melkeiwitten bevatten als bindmiddel
• In voorverpakte zalm kan transglutaminase (een bestanddeel van melk) voorkomen

Tip: Lees altijd de etiketten van producten. Oriënteer je goed op alle koemelkbenamingen op productverpakkingen. Sinds 2014 moet er volgens Europese regelgeving duidelijk op het etiket vermeld staan of er melk in zit. 

Wat kan je wel nog eten bij een koemelkallergie? 

Laat je niet ontmoedigen als jij een koemelkallergie hebt. Uiteraard zijn er nog veel meer voedingsmiddelen die je wel kan eten dan die je niet kan eten. Die lijst is zo lang dat we hem niet kunnen opsommen. 

Enkele opmerkelijke misschien: 

• Melkzuur / lactaat wordt niet bereid uit melk en bevat geen melkeiwit
• Cacaoboter is het vet uit de cacaoboon en heeft niets met koemelk te maken
• Sojamelk, kokosmelk, havermelk, amandelmelk en rijstmelk komen uit plantaardige bron en zijn dus ook oké.

Vind je het vervelend om altijd gepaste recepten te vinden die rekening houden met jouw allergie? Dan biedt FitChef de oplossing! 

FitChef biedt eetschema’s op maat die helemaal afgestemd worden op jouw persoonlijke behoeften. Zo kan je binnenkort koemelk uitsluiten van je schema’s en hoef je hier (bijna) helemaal geen rekening mee te houden.

Bovendien zijn de schema’s ook afgestemd op je energiebehoefte, zodat je de ideale hoeveelheid koolhydraten, vetten en eiwitten binnenkrijgt om eventueel af te vallen of aan te komen in spiermassa. 

👉 Meld je hier aan voor wekelijkse eetschema's op maat

Oh ja, alle recepten zijn ook erg makkelijk te maken en super lekker!