Is seitan gezond?

Wat is seitan? 

Seitan is een eiwitrijk vegetarisch product op basis van tarwe. De basis ingrediëntenlijst bestaan letterlijk uit tarwemeel en water. In het bereidingsproces wordt het tarwemeel zo vaak gespoeld totdat enkel nog de eiwitten overblijven. Deze massa wordt gekookt in water of een vegetarische bouillon. Wat leidt tot een stevig product met een hartige smaak. Het zijn echter de bouillon en de kruiden die de smaak bepalen. Daarom is seitan erg veelzijdig.

Is seitan gezond? 

Seitan heeft zeker heel wat gezondheidsvoordelen. Het bevat een aantal voedingsstoffen die goed zijn voor ons. Maar we moeten wel eerlijk zijn, er is ook een stevig minpuntje.

Hoog eiwitgehalte

Seitan bevat per 100 gram zo’n 24 gram eiwitten. Dat is ongeveer net evenveel als een steak. Biefstuk bevat net iets meer vet, en seitan bevat net wat meer koolhydraten. De eiwitten zijn makkelijk afbreekbaar en worden heel goed opgenomen door het lichaam. Seitan bevat ook alle 9 essentiële aminozuren. 

De keerzijde van gluten

Maar het voordeel van het hoge eiwitgehalte is meteen ook het grootste minpuntje. De eiwitten zijn namelijk allemaal afkomstig uit tarwegluten. Mensen met coeliakie moeten seitan dan ook absoluut mijden! Wie glutensensitief is voelt zich meestal ook beter bij het vermijden van zoveel mogelijk gluten. Maar in dit geval kan je altijd testen hoe je lichaam reageert op een specifiek product. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat omwille van het bereidingsproces je lichaam toch positief reageert. Of je kan perfect 100 gram verdragen, maar meer niet. Dit weet je alleen door te proberen. 

Goede brandstof

Seitan bevat bijna geen vetten en ook niet veel koolhydraten. Maar toch levert het behoorlijk wat energie. De eiwitten zijn namelijk vooral opgebouwd uit vertakte aminozuren: BCAA’s. Hoewel we eiwitten voornamelijk kennen als bouwstof, zijn BCAA’s een erg goede energiebron, vooral wanneer je koolhydratenvoorraad op is. BCAA’s helpen ook je spieren sneller herstellen na de inspanning. 

Beschermt hart- en bloedvaten

Om te bepalen of seitan gezond is moeten we niet alleen naar de macronutriënten kijken. Er zitten namelijk nog heel wat kleine stofjes in zoals betaine. Dit stofje beschermt tegen hart- en vaatziekten door slechte stoffen in het lichaam onschadelijk te maken. Dit kan bij hartpatiënten leiden tot minder vermoeidheid. En ook bij gezonde personen zou het het uithoudingsvermogen en dus de sportprestaties verbeteren. 
 
Bovendien gaat betaine vervetting tegen in de lever. Een vervette lever levert veel gezondheidsklachten, dus we mogen dit stofje gerust dankbaar zijn. 

Bevat antioxidanten

Seitan bevat heel veel van het antioxidant alfa-liponzuur, wat op zijn beurt vitamine C en vitamine E beschermt. Het is mee verantwoordelijk voor de omzetting van glucose in energie en kan zo je metabolisme mee ondersteunen. Vooral voor diabetici en atleten heeft dit een voordeel. 
 
Dit anti-oxidant bindt aan vrije radicalen en maakt ze zo onschadelijk. Zo beschermt alfa-liponzuur de ontgifting van de lever en de bescherming van de hersenen.

Is seitan een goede vleesvervanger?

Dat hangt ervan af. Wat is een goede vleesvervanger? De structuur en bite heeft wel iets van vlees. Als je dat prettig of belangrijk vindt is dat mooi meegenomen. En bovendien kan je seitan kruiden naar je eigen voorkeuren. 

• Meestal focussen we op de hoeveelheid eiwit, en hierin scoort seitan perfect. Maar als je geen gluten kan verdragen is het helaas geen oplossing en is tofu een beter keuze. 
• Er zijn echter ook mensen met een soja-allergie en dus geen tofu kunnen eten. Seitan is dan wel gemaakt van gluten, het bevat geen soja. Wie niet gevoelig is aan gluten, maar wel aan soja zal hier erg blij mee zijn. 
• Seitan bevat aardig wat ijzer, maar geen vitamine B12.  Maar de vraag is opnieuw wat jij belangrijk vindt in een “vleesvervanger” en wat je verder nog eet. Ijzer zit namelijk ook in vele groene bladgroenten. En vitamine B12 zit vooral in vlees omdat de dieren suppletie krijgen. Ongeveer een derde van de mensen die wel vlees eten hebben ook een vitamine B12-tekort. Dus eigenlijk zou iedereen hier een supplement voor moeten nemen. 
• Seitan bevat dan wel alle aminozuren, het is vrij laag in het essentiële aminozuur lysine. Daarom is de status van compleet eiwit wel betwistbaar. Voedingsmiddelen met een compleet aminozuurprofiel zijn natuurlijk goed voor je. Maar eigenlijk is het niet zo belangrijk. Niemand krijgt alle voedingsstoffen binnen met 1 voedingsmiddel, of in 1 maaltijd. Wat telt is dat je op dag-, week- en maandbasis al je nutriënten binnenkrijgt. Als je op een andere dag bijvoorbeeld wat bonen eet is er niets aan de hand. 

Kortom, seitan is geen perfect substituut voor vlees. Maar vlees is ook geen vervanging voor groenten. We hoeven niet zo te focussen op “perfecte vervangers”. Wat telt is dat je gezond en gevarieerd eet zodat je op het einde van je dag en week alle voedingsstoffen binnen hebt die je lichaam nodig heeft.